‘Oh, Nieuw Sociaal, dat is die afsplitsing van het CDA’ hoor ik mensen zeggen. Gevolgd door ‘ben jij dan ook oud-CDA-er’. Nee. Zeker niet. En dan leg ik het uit.

Wanneer oud-CDA-raadsleden een nieuwe politieke beweging starten is het stempel ‘afsplitsing van het CDA’ snel gezet. Zeker als men zegt zich te baseren op het boek van Pieter Omtzigt. Ook al ex-CDA. Maar ik kom politiek van de kant van D66 / PvdA. En heb vorig jaar voor de TK-verkiezingen op Renske Leijten (SP) gestemd. En waarom dan bij deze nieuwe club?

Na 32 jaar Breda (185.000 inwoners) woon ik sinds 10 jaar heerlijk in Koudum (2.700 dorpsgenoten). Een hele ervaring van rust, ruimte en heel anders dan in een grote stad. Ver weg van de ‘grote’ plaatsen Bolsward en Sneek. Dus ook ver weg van ‘de gemeente’. Even op de fiets naar het gemeentehuis en terug binnen drie kwartier is er niet bij. Maar er staat genoeg moois tegenover.

Toch kreeg ik ook door dat wonen in de – qua oppervlakte – grootste gemeente van Nederland (900 km2 tegenover Breda 130 km2) met maar 90.000 inwoners ook zijn invloed had op hoe de gemeente met zijn burgers om gaat. Je hebt hier wat minder last van ‘stadse fratsen’ en als die er zijn dan concentreren die zich in Sneek en Bolsward (34.000 respectievelijk 10.000 inwoners).

Toen ik hier kwam was Gemeente Súdwest Fryslan net gevormd uit een serie andere. En blijkbaar – en dat merk ik af en toe nog wel – ontstond er toen een heel andere cultuur. Van het ‘effen een bakkie doen’ op het mooie gemeentehuis aan de Dammenseweg in Koudum ontstond er een 30 km afstand naar ‘Sneek’. Oké, met loketten in Workum (toen nog wel) en Bolsward. Maar naar het gevoel werd de afstand steeds groter.

Omgekeerd ging de gemeente ook steeds meer afstand nemen.

Efficiency

Een milieustraat in Koudum? Was wel lastig en inefficiënt, hoor. Dus opheffen die boel. Gelukkig tegen gehouden want zou iedereen uit de zuid-westhoek naar Bolsward gaan rijden om grof vuil af te voeren? Je kunt al raden wat er dan gaat gebeuren.

Oud papier ophalen faciliteren door de gemeente? Ook lastig en inefficiënt. Dus opheffen. En dan niet snappen dat zoiets diep ingrijpt in het verenigingsleven en sociale gebeuren in het dorp. Ik zie nog steeds met veel plezier op de laatste zaterdagen van de maand tractoren met karren rijden met daarop senioren en junioren die het papier ophalen. Terwijl ‘de gemeente’ bij de Poiesz een concurrerende papierbak (letterlijk) de grond heeft ingestampt.

De kringloopwinkel bleek volgens een beleidsnotitie van ‘de gemeente’ een ‘bedrijf’ en mocht plotseling niet zomaar hun overtollig spul naar de stort brengen (op 300 m afstand). Een bedrijf? Nee een groep vrijwilligers die onder het genot van een kop koffie de spullen – die anders door de bewoners rechtstreeks naar de vuilstort zouden worden gebracht – nog een tweede kans geven. En met het opgehaalde geld goede doelen steunt. Volgens wethouder Faber (Groen Links; die ik daarop aansprak) moest het echter van de AFM. (Autoriteit Financiële Markten) Ik kom uit de financiële wereld, maar dat de AFM zou voorschijven dat een kringloopwinkel als een bedrijf moet worden gezien, dat ging er bij mij niet in. (En klopte ook niet bij navraag.)

En als klap op de vuurpijl laatst op woensdag een brief van ‘de gemeente’ dat ze de volgende maandag 40 bomen weg zouden gaan halen vanwege aanleg van een glasvezelkabeltje. Die bomen hadden er nooit mogen staan; foutje van de gemeente Nijefurd destijds, zei ‘Sneek’. Ja, maar ze zijn inmiddels wel gezichtsbepalend. Nou ja, als buurt ook tegen kunnen houden. Pffff

Maar het blijft niet leuk om tegen jouw ‘gemeente’ te moeten knokken.

Horen, zien en …handelen

Als dan een club als NIEUW SOCIAAL zegt: “dat willen we anders gaan doen” dan trekt me dat aan. Ik besef dat het beleid in een zo grote gemeente met 89 kernen heel anders is dan in een grote stad. Heeft nadelen (minder compact) maar ook voordelen (minder ‘grote-stad-problematiek’). Wat het meest belangrijk is: wat wil men in die 89 kernen? Daar beter op inspelen wordt de uitdaging – en daarmee bedoel ik niet zoals zo vaak: ‘probleem’- nee oprechte uitdaging voor de voorliggende periode voor NIEUW SOCIAAL. Vanuit welke politieke roots dan ook.